Een unieke reis door de geschiedenis van house en rave
In 2008 voelde ik die onmiskenbare kriebel, het soort dat me al eerder in onbekende avonturen had gestort. Na jaren van muziekvideo's produceren en technische oplossingen bedenken, begon er iets aan me te knagen – een verhaal dat verteld moest worden. De geschiedenis van de ravescene, zoals ik die had meegemaakt, dreigde langzaam in de vergetelheid te raken.
De droom van een documentairemaker
Met de ervaring van meer dan honderd muziekvideo's op zak waagde ik me aan een ambitieuzer project: een documentaire. Niet zomaar een korte film, maar een diepgravend eerbetoon aan de pioniers van elektronische muziek die mijn leven en dat van een hele generatie hadden gevormd. Het idee voor 'Oldschool Renegades' was geboren.
Het concept was eenvoudig maar uitdagend: de verhalen vastleggen van de dj's, producers en visionairs die house, techno en hardcore hadden gemaakt tot wat het was. Ik zou niet de algemene geschiedenis vertellen – die was al goed gedocumenteerd – maar de persoonlijke verhalen, de menselijke kant van een revolutie die de wereld veranderde.
"Ik had toen geen idee dat deze onderneming vijf jaar van mijn leven zou opslokken", herinner ik me nu. "Maar sommige verhalen moet je gewoon vertellen, ongeacht de kosten."
Van droom naar het witte doek
Met een teaser trailer begon ik mensen te benaderen. Eerst Joey Beltram, de man achter het iconische 'Mentasm' en 'Energy Flash', tracks die het technogenre hadden gedefinieerd. Tot mijn verrassing was hij direct enthousiast.
Gewapend met Beltram's interview en steun van artiesten die ik persoonlijk kende, zoals Guido Pernet van Human Resource, Lenny Dee, en Paul Elstak, zette ik grotere stappen. Facebook werd mijn onverwachte bondgenoot; virtuele vriendschappen leidden tot echte interviews met Nikkie van Lierop van Praga Khan, Olivier Abbeloos van T99, en het Duitse duo Hardfloor.
Met elke ontmoeting werd het verhaal duidelijker. De Nederlandse scene, de invloed van de Belgische producers, de explosie van techno in Duitsland na de val van de Berlijnse Muur, al deze verhalen begonnen als puzzelstukjes in elkaar te vallen.
Moby's kasteel op de heuvel
Eén naam stond bovenaan mijn wensenlijst: Moby, de Amerikaanse producer die met 'Go' een definiërend nummer had gemaakt voor de ravescene. Na maanden van gesprekken met zijn management, kwam er eindelijk groen licht. Ik vloog naar Los Angeles, huurde een auto en reed naar zijn "kasteelachtig" huis in de Hollywood Hills.
Toen we bij Moby's huis weggingen voelde ik me euforisch, na zo'n geweldig gesprek met een van de invloedrijkste artiesten uit die tijd dat we toevallig op film hadden vastgelegd," schreef ik later in mijn dagboek.
Wat me opviel was Moby's openheid. Zijn management stelde geen voorwaarden voor goedkeuring van de montage, zolang we zijn woorden niet zouden manipuleren. "Het vergt veel moed om zo achter je woorden te staan", besefte ik, "zonder je zorgen te maken over hoe het overkomt."
The Prodigy: in het hart van de revolutie
Het verhaal zou niet compleet zijn zonder The Prodigy, de band die ravemuziek naar de mainstream bracht met tracks als 'Charly' en 'Everybody in the Place'. Na vele pogingen lukte het om hen te spreken in een hotel in Los Angeles, waar ze op tournee waren met Linkin' Park.
De ontmoeting met Liam Howlett, Keith Flint en Maxim Reality was surreëel. Liam's eerste woorden na onze kennismaking blijven me bij: "Ik vind het heel belangrijk dat je dit doet." Van hem, de persoon die ik beschouw als de beste producer van allemaal, betekende dat ontzettend veel.
In ons gesprek benadrukte Keith Flint de rebellie die The Prodigy vertegenwoordigde: "Ik denk dat we net zoveel als wat dan ook de wetteloosheid van de scene vertegenwoordigden, en dat nog steeds doen." Die "renegade spirit," zoals Flint het noemde, vatte perfect samen waarom deze documentaire moest worden gemaakt.
De mensen achter het verhaal
Wat 'Oldschool Renegades' bijzonder maakte, was de focus op de menselijkheid achter de muziek. Frankie Bones vertelde over hoe hij raves naar Amerika bracht na zijn ervaringen in het Verenigd Koninkrijk. Acen Razvi legde uit hoe zijn track 'Close Your Eyes' de essentie van de ravescene vatte: "Gewoon je ogen sluiten, de wereld vergeten, de mensen vergeten en je naam vergeten. Dat was waar de scene om draaide, precies dat."
In België sprak ik met Ya Kid K van Technotronic over de wereldwijde impact van 'Pump Up the Jam'. CJ Bolland legde uit hoe de Belgische scene "verantwoordelijk was voor het harder maken van het geluid" en daarmee een cruciale bijdrage leverde aan de elektronische muziek.
Duitsland liet zijn eigen verhaal zien. Sven Rohrig beschreef hoe de val van de Berlijnse Muur leidde tot illegale warehouse raves in oude fabrieken. Ik leerde over de "illegale zone" tussen Oost- en West-Berlijn waar feesten werden georganiseerd zonder regels of beperkingen.
Tegen de stroom in
De productie was niet zonder obstakels. De distributiedeal met Topnotch en Universal Music, die aanvankelijk de financiering zou verzorgen, viel in duigen toen ze hun interesse verloren. Hun advocaat vond de muzieklicenties te duur, waardoor ik na vijf jaar investeren zelf de licenties moest regelen.
Toch kreeg de documentaire zijn moment in de schijnwerpers. In 2013 ging 'Oldschool Renegades' in première op het Amsterdam Dance Event (ADE). Daarna volgden selecties voor het Copenhagen International Documentary Film Festival en festivals in Nederland, Polen, Finland en Rusland.
Links: tijdens de productie van Oldschool Renegades in Los Angeles (2011). Rechts: Q&A sessie na een vertoning op een festival (2014)
Een document voor de geschiedenisboeken
Terugkijkend was 'Oldschool Renegades' mijn filmschool, een leerproces dat me dwong om te groeien als filmmaker en verhalenverteller. Het was een liefdesbrief aan een tijdperk en een beweging die me hadden gevormd. Het belangrijkste aspect was het documenteren van de verhalen van deze pioniers.
'Oldschool Renegades' werd net zo underground als de raves die het documenteerde. Er is geen on-demand vertoning; de film is alleen te zien op festivals waar ik persoonlijk aanwezig ben. In een tijd waarin alles direct beschikbaar is, heeft deze exclusiviteit ironisch genoeg bijgedragen aan de mystiek rond de documentaire – een passende parallel met de vroege ravescene zelf, waar je moest weten waar je moest zijn om deel uit te maken van iets bijzonders.
Zoals Frankie Bones in de film zegt: "Er zijn twintig jaar voorbijgegaan en er is veel gebeurd. De scene is wereldwijd echt groot geworden. Het is echt cool dat de muziek nog steeds alles verbindt." Die verbinding, die gemeenschap, dat is wat 'Oldschool Renegades' probeert vast te leggen: niet alleen de muziek, maar de mensen en de passie die een revolutie in gang zetten.
Oldschool Renegades (2013), met: Acen Razvi, Ben Stokes, Carlton 'Smiley' Hyman, Christian Jay Bolland, Cisco Ferreira, Danny Scholte, Frank de Wulf, Frankie Bones, Graham Massey, Guido Pernet, Jens Lissat, Jeroen Flamman, Joey Beltram, Lenny Dee, Liam Howlett, Keith Flint, Maxim Reality, Saskia Slegers, Luca Petrolesi, Manuela Kamosi, Matt Nelson, Matt E. Silver, Nick Halkes, Nikkie van Lierop, Olivier Abbeloos, Orlando Voorn, Patrick de Meyer, Paul Elstak, Ramon Zenker, Oliver Bondzio, Renaat Vandepapeliere, Richard Melville Hall, Sven Röhrig.
