De klamme zenuwen kan ik me nog levendig herinneren. Daar stond ik, voor een lokaal vol studenten die me allemaal verwachtingsvol aankeken. Dertig paar ogen, gericht op de man die ooit "Poing" produceerde, die videoclips regisseerde voor Paul Elstak, die door heel Europa vloog om te draaien op raves. En nu? Nu moest ik hen iets leren over audiovisuele techniek.

Het contrast kon nauwelijks groter zijn. Van donkere clubs en studio's naar fel verlichte klaslokalen, van nachtelijke creatieve sessies naar vroege ochtenddiensten. Van bewonderende fans naar kritische studenten die onmiddellijk doorhadden als je je huiswerk niet had gedaan.

Het was 2003, en ik was op een keerpunt in mijn leven beland. Het gevoel kende ik maar al te goed – ik had al vaker op kruispunten gestaan, had vaker drastische wendingen genomen. Maar deze keer voelde anders. Deze keer ging het niet om het najagen van roem of succes, maar om het vinden van betekenis in wat ik deed.

De creatieve leegte

Laat ik eerst een stapje terug doen. Na jaren van werken in de muziek- en videowereld begon ik een soort leegte te ervaren. Ik had muziekvideo's geregisseerd die miljoenen keren werden bekeken, tracks geproduceerd die in clubs door heel Europa werden gedraaid. Mijn werk voor commerciële bedrijven betaalde de rekeningen, maar wat ik daar maakte... daarin kon ik mezelf niet meer herkennen.

"Ik maakte honderden commercials die ik nooit trots in mijn portfolio zou laten zien", schreef ik later in mijn boek. De creatieve voldoening was weg. Ik bevond me in wat ik nu omschrijf als "de donkerste periode van mijn professionele leven."

De laatste jaren had ik gewerkt voor een bedrijf dat nachttelevisie vulde met twijfelachtige teleshopping en 0900-nummer promoties. Het was zielloos werk, ver verwijderd van de creatieve expressie die me ooit naar deze industrie had getrokken. Het salaris was goed, beter dan goed zelfs, maar mijn creativiteit kwijnde langzaam weg.

Op een gegeven moment kon ik mezelf nauwelijks meer in de spiegel aankijken. De persoon die ooit gedreven werd door passie voor muziek en beeld, was veranderd in iemand die commercials maakte voor dubieuze telefoonlijnen.

De SAE en een onverwacht aanbod

Het was in die periode dat ik besloot een cursus audio-engineering te volgen bij de SAE (School of Audio Engineering). Ik was altijd al autodidact geweest in muziekproductie, maar voelde dat een degelijke theoretische onderbouwing me zou helpen. En eerlijk gezegd, het was ook een excuus om even uit die verstikkende omgeving te ontsnappen.

De praktijklessen waren een vreemde ervaring. Na jaren in de industrie wist ik meer over digitale muziekproductietechnieken dan de docent zelf. Terwijl andere studenten worstelden met de basisbeginselen, kon ik de oefeningen moeiteloos doorlopen.

"Je lijkt hier meer te weten dan ik", grapte de instructeur tijdens een sessie over samplingfrequenties en bitdieptes. "Misschien moet jij hier wel lesgeven." Het bleek geen grap te zijn. Niet lang daarna vroeg hij: "Zou je geïnteresseerd zijn om voor ons te werken?"

Het aanbod was parttime, en financieel niet te vergelijken met wat ik verdiende in de commerciële sector. Ik bedankte vriendelijk, maar wees het af. Toch bleef het idee aan me knagen. Lesgeven? Ik? De gedachte was even beangstigend als intrigerend.

Terug naar het oude nest

Het lot heeft soms een vreemde manier om je in de juiste richting te duwen. Enkele weken na het aanbod van SAE zag ik een vacature op mijn oude school, waar ik grafisch ontwerp en prepress engineering had gestudeerd. Het was een vacature voor instructeur Audiovisuele Techniek. Die avond zat ik thuis achter mijn computer en schreef een sollicitatiebrief. Het voelde als de impulsiefste beslissing in jaren, maar ook als de oprechtste. Onderwijs was nooit mijn ambitie geweest, maar de gedachte om jonge creatievelingen te begeleiden in plaats van zielloze commercials te maken, had iets aantrekkelijks.

Mijn ervaring in het begeleiden van stagiairs bij Mid-town was het enige wat in de buurt kwam van onderwijservaring. Maar ik had jarenlang met jonge creatievelingen gewerkt en wist wat het betekende om iemand te helpen groeien.

De sollicitatie

Het sollicitatiegesprek was surrealistisch. Ik zat tegenover mensen die me ooit hadden lesgegeven, nu als potentiële collega's. Ze kenden mijn achtergrond, wisten van mijn successen in de muziekindustrie, maar waren ook sceptisch over mijn gebrek aan formele onderwijservaring.

"Waarom wil je lesgeven?" vroeg de afdelingscoördinator.

Het was een simpele vraag, maar ik moest even zoeken naar een eerlijk antwoord. "Omdat ik vastzit", zei ik uiteindelijk. "Ik maak dingen die ik niet wil maken, voor mensen die ik niet respecteer. Ik wil weer betekenisvol bezig zijn." Het was misschien niet het professioneelste antwoord, maar het was oprecht. En het leek aan te slaan.

Een week later kreeg ik het telefoontje: de baan was van mij. Ik zou Audiovisuele Techniek gaan doceren aan een nieuwe lichting studenten. Het salaris was beduidend lager dan wat ik gewend was, maar ik accepteerde zonder aarzeling. Voor het eerst in jaren voelde ik iets wat leek op echte opwinding.

Die eerste dag

En zo stond ik daar, die eerste dag, voor een klas vol studenten die me aankeken alsof ik alle antwoorden had. Ik voelde me als een bedrieger in een slecht passend docentenpak. Maar ik had één voordeel: ik wist hoe het was om in hun schoenen te staan.

"Oké", begon ik, terwijl mijn stem licht trilde. "Mijn naam is Maurice. Ik heb geen idee hoe je een goede leraar moet zijn, maar ik weet wel veel over audio en video. En als jullie bereid zijn om met me mee te gaan op deze reis, beloof ik dat jullie met kennis weglopen die echt bruikbaar is in de praktijk."

De eerlijkheid brak het ijs. Ik zag studenten ontspannen, zag glimlachen verschijnen. En toen deed ik iets wat nog geen enkele docent op die school had gedaan: ik liet fragmenten zien van professionele producties waaraan ik had gewerkt, inclusief de bloopers en mislukkingen.

"Dit is wat er gebeurt als je denkt dat je alles weet", zei ik, terwijl ik een particulier rampzalige eerste versie van een muziekvideo liet zien. De klas barstte in lachen uit. "En dit is wat er gebeurt als je leert van je fouten." De definitieve, succesvolle versie volgde.

Dat moment veranderde alles. Ik was geen autoritaire figuur die vanaf een voetstuk doceerde; ik was een professional die zijn kennis en ervaring deelde, inclusief de mislukkingen. Het maakte me benaderbaar. Menselijk.

Ontwikkeling van lesmaterialen

Een van de grootste uitdagingen was het ontwikkelen van lesmateriaal. De bestaande curricula waren verouderd, gebaseerd op technologieën en werkwijzen die in de praktijk nauwelijks meer werden gebruikt. Ik begon met het herschrijven van het materiaal, gebaseerd op wat ik wist dat studenten echt nodig hadden in de industrie.

In plaats van abstracte theorie over signaalverwerking, maakte ik opdrachten waarin studenten daadwerkelijk een audiomix moesten maken voor een videofragment. In plaats van lange verhandelingen over cameratechnieken, liet ik ze filmen en gaf directe feedback op hun werk.

Het was een radicale breuk met de traditionele aanpak, en niet iedereen in het docententeam was er blij mee. "Je kunt niet zomaar het hele curriculum omgooien", waarschuwde een collega.

"Ik bereid ze voor op een industrie die al tien jaar anders werkt dan wat in de boeken staat", antwoordde ik. "Als we ze niet leren wat ze echt nodig hebben, doen we ze tekort."

Uiteindelijk werd mijn aanpak geaccepteerd, en sterker nog, sommige van mijn lesmodules werden opgenomen in het officiële curriculum. Het gaf me een voldoening die ik in de commerciële sector nooit had ervaren.

Het moment van waarheid

Ongeveer een half jaar na mijn start als docent kwam het moment van waarheid. Een groep studenten zou een live-evenement technisch begeleiden, van geluid tot belichting en video. Ze hadden alles zelf voorbereid, gebaseerd op wat ze in mijn lessen hadden geleerd.

Ik stond achter in de zaal, nerveuzer dan zij, terwijl ze met professionele precisie hun werk deden. Er waren kleine hickups – er zijn altijd kleine hickups – maar ze losten ze zelfstandig op, pasten toe wat ze hadden geleerd.

Na afloop kwam een van de studenten, Mattie Valk, naar me toe. "Bedankt", zei hij simpelweg. "Dit was de eerste keer dat ik het gevoel had dat ik echt iets kan in deze industrie."

Mattie zou later uitgroeien tot een van de bekendste radio-dj's van Nederland. Als ik nu zijn stem op de radio hoor, kan ik niet anders dan een gevoel van trots ervaren. Niet omdat ik hem heb 'gemaakt' – dat heeft hij volledig zelf gedaan – maar omdat ik hem misschien net dat beetje vertrouwen heb kunnen geven dat hij nodig had.

De onverwachte therapie van lesgeven

Wat me het meest verraste aan lesgeven, was hoe therapeutisch het werkte voor mijn eigen creatieve burn-out. Elke dag stond ik voor jonge, enthousiaste mensen die hongerden naar kennis en inzichten. Hun energie, hun onbevangenheid, hun bereidheid om risico's te nemen – het was aanstekelijk.

Wanneer een student een innovatieve benadering bedacht voor een probleem dat ik altijd op dezelfde manier had opgelost, voelde ik mijn eigen creativiteit weer ontwaken. Wanneer een groep trots hun eerste zelfgemaakte productie presenteerde, vol technische mankementen, maar bruisend van originaliteit, herinnerde ik me waarom ik überhaupt in de creatieve industrie was beland.

Lesgeven dwong me ook om mijn eigen kennis te ordenen en te formaliseren. Ik kon niet meer wegkomen met "zo doe ik het gewoon" – ik moest kunnen uitleggen waarom iets werkte, wat de principes erachter waren. Dit reflectieproces verdiepte mijn eigen begrip van mijn vak enorm.

En het onverwachtste: lesgeven hielp me om mijn eigen weg in de industrie in perspectief te plaatsen. Terwijl ik vertelde over de evolutie van muziekproductie, van analoge apparatuur naar volledig digitale workflows, realiseerde ik me dat ik getuige was geweest van een historische transformatie. Mijn eigen carrière, met al zijn ups en downs, was een microkosmos van een bredere culturele en technologische revolutie.

De balans vinden

Na enkele jaren fulltime lesgeven begon ik een nieuwe balans te vinden. De financiële realiteit van een docentensalaris bleef een uitdaging, vooral omdat ik gewend was geweest aan het inkomen uit de commerciële sector. Maar de voldoening die ik haalde uit het werken met studenten compenseerde voor een groot deel.

Ik begon ook te experimenteren met het combineren van lesgeven en freelance werk. Niet meer de zielloze commercials van weleer, maar projecten die ik zelf koos, die aansloten bij mijn waarden en interesses. De flexibiliteit van het docentschap – met zijn lange vakanties en voorspelbare uren – maakte dit mogelijk.

Een van de hoogtepunten was het betrekken van mijn studenten bij de productie van muziekvideo's voor artiesten waar ik aan werkte. Tim Beumers, een talentvolle rapper met wie ik samenwerkte, kwam regelmatig langs in mijn lessen. Studenten kregen de kans om mee te werken aan echte producties, wat hun CV's een enorme boost gaf en hun een realistisch beeld gaf van de industrie.

"Als ik terugkijk op mijn tijd als docent, is dat waar ik het trotst op ben," vertelde ik later in een interview. "Niet de kennis die ik overdroeg, maar de deuren die ik kon openen voor jonge talenten."

De les voor mezelf

Uiteindelijk bleef ik ongeveer vier jaar als docent werken voordat nieuwe avonturen me riepen. Maar wat ik in die jaren leerde, draag ik nog steeds bij me.

Ik leerde dat succes verschillende gezichten heeft. Als producer van "Poing" had ik commercieel succes gekend, als videoproducer had ik creaties gemaakt die door miljoenen werden bekeken. Maar de voldoening die ik voelde wanneer een student zijn of haar potentieel realiseerde, was van een andere orde.

Ik leerde dat kennis pas echt van waarde is als je haar deelt. Jarenlang had ik mijn technische vaardigheden gebruikt om producten te maken – muziek, video's, commercials. Maar door die kennis door te geven, vermenigvuldigde ik haar waarde.

En misschien wel het belangrijkste: ik leerde dat een burn-out niet het einde betekent, maar een kans om opnieuw te beginnen. Mijn creatieve uitputting had me naar het onderwijs gedreven, en dat bleek precies wat ik nodig had om mijn liefde voor het vak weer te vinden.

Nagalm

De impact van mijn tijd als docent resoneert nog steeds in mijn huidige werk. Als audiovisuele architect voor kritische infrastructuur breng ik dezelfde pedagogische principes in praktijk wanneer ik met teams werk. Ik deel kennis, moedig experimenteren aan, en erken dat mislukkingen een essentieel onderdeel zijn van het leerproces.

Soms denk ik terug aan die eerste dag voor de klas, hoe nerveus ik was, hoe onzeker over mijn vermogen om kennis over te dragen. Die dertig paar ogen die me aanstaarden, verwachtingsvol en kritisch tegelijk.

Als ik nu voor groepen sta – of het nu technici zijn, creatieve professionals of executives – put ik uit die ervaring. Ik weet dat authenticiteit en oprechte passie belangrijker zijn dan perfectie of onwrikbaar gezag.

Lesgeven redde me van een creatieve burn-out, niet alleen door me uit een toxische werkomgeving te halen, maar door me te herinneren aan wat echt belangrijk is: betekenisvol werk doen, kennis delen, en anderen helpen om hun potentieel te realiseren.

Wanneer ik nu Mattie Valk op de radio hoor, of een andere voormalige student tegenkom die succesvol is in de industrie, voel ik een soort voldoening die geen platina plaat of viral video ooit kan evenaren. Het is de wetenschap dat een deel van wat ik heb geleerd en ervaren, doorleeft in hun werk.

En misschien is dat wel de waardevolste les van allemaal: dat ons werk pas echt betekenis krijgt wanneer het anderen verder helpt op hun eigen reis.


Dit artikel is gebaseerd op een hoofdstuk uit mijn boek "POING: Het onverwachte volkslied van een hardcore generatie", waarin ik terugblik op mijn carrière in de muziekindustrie en de impact van onze hit "Poing" op de elektronische muziekscene.