Het bedrijf N2IT ontwikkelde samen met Richie Hawtin (aka Plastikman) en John Acquaviva van Plus8 Records al in 1998 de eerste versie van Final Scratch. Dit is een systeem dat speciaal vinyl gebruikt waarop een (hoorbare) tijdcode geperst is en die je gebruikt wanneer je digitale muziek fysiek wilt kunnen aansturen. Zo'n tijdcode klinkt voor ons als een soort van ruis, maar de computer weet hierdoor precies op welk punt deze in de track is. De techniek is zo nauwkeurig dat je er mee door de plaat kunt skippen en scratchen alsof je met de daadwerkelijke plaat bezig bent. N2IT had het patent op deze tijdcode-technologie, hetgeen in latere jaren nog een aantal rechtszaken tot gevolg had. Mede door dit patent was Serato tot 2009 niet in Nederland verkrijgbaar. De eerste versie van Traktor stamt uit 2000, maar had toen nog geen ondersteuning voor tijdcode vinyl of cd's. Dat kwam pas in 2005 toen er een samenwerking met Stanton, welke op dat moment het Nederlandse Final Scratch systeem had overgenomen tot stand kwam. Serato kwam al met het, door hun zelf ontwikkelde, Scratch Live op de markt, met directe ondersteuning voor tijdcode-vinyl en -cd's.

Ronde 1: de kosten voor de traditionele DJ

Weer terug in het heden, 15 jaar na de uitvinding van de allereerste software voor de digitale dj zijn er nog twee grote spelers in deze markt: Serato en Traktor. De verandering in 15 jaar digitaal draaien, is dat tegenwoordig de markt overspoeld wordt door controllers en daar spelen beide kandidaten goed op in. Gelukkig hebben ze er allebei voor gekozen om de oorspronkelijke tijdcode vinyl/cd-optie los te koppelen van de controller-versies. Als je de aanschaf van een digitaal dj-systeem overweegt, dan komt hier de eerste keuze die je moet maken. Wil je graag draaien met traditionele tools zoals vinyl en cd, maar wel de muziek zelf uit je laptop laten komen, dan moet je dus kiezen:

"Traktor Scratch" of "Serato Scratch Live": Dit traject vereist niet alleen software, maar ook hardware; een kastje tussen je draaitafels en/of cd-spelers en je laptop. Dit kastje zorgt er enerzijds voor dat de tijdcode naar je computer gaat, en anderzijds is dit ook wat de computer het audiosignaal naar toe stuurt. Bij deze oplossing heb je dus een volledige dj-set nodig: draaitafels en/of cd-spelers, een mengpaneel en een Scratch-set van één van onze kandidaten.

Ronde 2: de 'light'-controller versies

De laatste tijd zie je ook steeds meer controllers verschijnen, en waarom ook niet. In het begin hoorde je over controllers dezelfde negatieve geluiden als destijds bij de release van de Pioneer CDJ-1000: 'Als je niet met vinyl draait, dan ben je geen echte dj'. Nou, ik draaide al met vinyl sinds 1988 en ik kan je vertellen dat er veel meer komt kijken bij een goede dj-set dan alleen twee platen synchroniseren. Gelukkig gaat veel van de oude garde zelf ook over op digitale middelen, en hoor je deze geluiden steeds minder. Het belangrijkste is dat je het publiek kunt maken, het maakt hen niet uit hoe jij dat doet. Dat gezegd hebbende: bijna alle populaire controllers komen met een 'light'-versie van Traktor of Serato, en vaak met beide. Het grote voordeel hiervan is dat je zelf kunt kiezen welke volledige versie je wilt aanschaffen. De 'light-versies' hadden voor mij al genoeg in huis om een dj-set neer te zetten, maar hier volgt evengoed een overzicht van wat je krijgt.

Traktor LE 2 heeft twee decks, de mogelijkheid om twee effecten tegelijk te gebruiken. Verder krijg je automatische 'beat gridding', waarmee het startpunt ook gelijk goed staat en je kunt er je iTunes library mee openen. Wat ontbreekt zijn de cue-points, loops en de mogelijkheid om je dj-set direct in de software op te nemen.

Serato DJ Intro heeft twee decks, en de mogelijkheid om drie effecten te gebruiken. Serato heeft geen automatische beat detectie, maar wel een sampler waarmee je vier verschillende samples kunt triggeren. Je kunt vier cue-points en een startpunt per song plaatsen, en ook deze software ondersteunt je iTunes library. Een dj-set opnemen kan ook alleen in de volledige versie.

Ronde 3: De complete software

Traktor Pro 2 heeft meer features dan Serato DJ, dat is zeker. Traktor voelt wel wat zwaarder op je laptop dan Serato, maar dat is goed te verklaren door de vele features die Traktor rijk is. Traktor ziet er ook een stuk gelikter uit dan Serato, en heeft verschillende presets voor de display. Ook zijn er bijzonder veel instellingen naar eigen smaak aan te passen, waaronder MIDI-synchronisatie en de ingebouwde streaming-opties voor internet radio. Draaien met de software verloopt vlekkeloos. Een ingeladen track wordt geanalyseerd op tempo, en met de nieuwste 2.6.1-versie ook op toonsoort. Zelf ben ik een groot voorstander van het mixen op toonsoort, hierdoor klinken je mixen niet melig vals, en kun je zorgen voor een melodische opbouw in je set. Het is ook een belangrijk stuk gereedschap bij het zoeken naar combinaties voor je mashups. Zonder deze ingebouwde toonsoort scanner ben je aangewezen op software zoals 'Mixed in Key', of het handmatig opzoeken door middel van een synthesizer. De tempoanalyse is op basis van een beatgrid, wat ook gelijk de basis vormt voor de automatisch plaatsbare loops.

De omstreden sync-button is ook aanwezig, het is geen automatische mix-functie, maar het zet wel alvast de pitch-control goed, zodat de tracks in ieder geval vast snel lopen. De platenkeuze, timing en toonregeling is nog steeds aan jou!

Serato DJ is een stuk eenvoudiger van opzet, en meer bedoeld voor de traditionele dj die wat minder snufjes nodig heeft. Als je een track inlaadt gebeurt dat vervolgens weinig mee. Je kunt het tempo zelf bepalen door de tap-functie, waarmee je door middel van je toetsenbord of muis mee drumt met de beat. Na een aantal tikken weet Serato hoe snel de track is, en slaat deze informatie voor je op in de library. Serato zal je ook niet vertellen wat de toonsoort is, maar laat deze wel heel mooi in de display zien als deze bekend is. Hiervoor gebruik ik zelf de eerder genoemde 'Mixed in Key'-software, welke de toonsoort in de library plaatst zodat Serato deze weer kan geven. Ook Serato heeft de gevreesde sync-button, welke ook hier feitloos werkt. De mooiste feature van Serato DJ vind ik zelf het brede waveform display, die ook meescroll als de track speelt. Verder is het arsenaal aan snufjes beperkt, maar voldoende. Je kunt vier cue-points en vier loops opslaan per track, en deze triggeren met je toetsenbord of via MIDI. Wel heeft Serato een uitgebreide sampler, met vier banks van zes samples per stuk. De effecten zijn een stuk beperkter dan in Traktor, maar wel met een aantal filters en echo's.

Serato heeft net als Traktor de mogelijkheid om je dj-set intern op te nemen.

Rapport

Native Instruments
Prijs 9/10
Vormgeving 8/10
Features 9/10
Moeilijkheidsgraad 8/10

Serato
Prijs 6/10
Vormgeving 7/10
Features 6/10
Moeilijkheidsgraad 6/10

Conclusie

Het is duidelijk een winst op punten, maar geen knock-out. Ook voor de eenvoud van Serato is veel te zeggen. Een rustige lay-out en meer gericht op de traditionele dj, waar Traktor meer iets is voor de moderne dj die graag de grenzen van de technische mogelijkheden opzoekt.